نشا مریم گلی

نقد و بررسی : نشا مریم گلی

نشا مریم‌گلی، گیاه دارویی که بومی ایران نیست!!؟

نشا مریم‌گلی با نام علمی salvia officinalis در جهان شناخته می شود،گیاهی بوته‌ای،معطر و چند ساله که محل پیدایش آن نواحی مدیترانه بوده است و سپس در تمام قاره اروپا پراکنش یافته است .ارتفاع این گیاه به 100-50 سانتیمتر می‌رسد،برگها دو لبه ای است که سطح بالایی برگ ها سبزتیره و سطح زیرین برگ پوشیده از کرک است،گل ها سفید،آبی کمرنگ وگاهی نیز بنفش روشن است .از تمامی قسمت های گیاه رایحه‌ای قوی ومعطر استشمام می شود.

روغن معطر مریم‌گلی را از گل و برگ های این گیاه استخراج می شود.قسمت مورد استفاده این گیاه تمامی قسمت های هوایی آن می باشد. سرشاخه‌های گلدار حاوی بیشترین ماده موثره است.

معرفی گیاه و خواص دارویی آن

در روم باستان به عنوان گیاهی دارویی و در مراسمات مذهبی استفاده می شد.رومیان به مریم‌گلی صفت مقدس‌ترین گیاه را اعطا نمودند،بیش از یک هزار سال پیش ، از مریم گلی به عنوان گیاهی دارویی استفاده می شده است.مردم در گذشته از این گیاه به عنوان ماده ای مدر،عامل انعقاد خون و نیز داروی ضد تعرق استفاده می کرده‌اند.(سالویا) ازکلمه لاتین (سالوار) به معنی شفادهنده مشتق شده است.

خصوصیات گیاهشناسی

گیاهی علفی،چندساله و معطر با ریشه های کم و بیش ضخیم که بطور مستقیم در خاک فرو می رود و انشعابات فراوانی دارد.در این گیاه ساقه مستقیم و ارتفاع آن بین 100-50 سانتیمتر است.ساقه های جوان به رنگ سبز تیره و پوشیده از کرکهای انبوه و خاکستری رنگ می باشد .با گذشت عمر گیاه ساقه چوبی و رنگ آن قهوه‌ای می‌گردد.برگها بلند و نیزه‌ای شکل می‌باشند.برگهای پایینی دارای دمبرگ بلندی هستند،درحالی که برگ های قسمت فوقانی ساقه دمبرگ کوتاهی دارند.سطح فوقانی و تحتانی برگها پوشیده از کرکهای ظریفی است .گل ها به رنگ بنفش متمایل به آبی ،صورتی یا گاهی سفید وبصورت مجتمع درقسمت فوقانی ساقه ها، روی چرخه‌های مخصوصی مشاهده می شوند.روی هر چرخه 5 تا 8 گل وجود دارد.میوه کپسول و به رنگ قهوه‌ای روشن یا قهوه‌ای تیره است .طول میوه2 تا 3 میلیمتر و عرض آن 2 میلیمتر است .وزن هزار دانه6/7 تا8/7 است.

میزان کاشت مریم گلی در هکتار و توجیه اقتصادی آن

از آنجا که این گیاه قابلیت بهره بردای اقتصادی تا 3 سال را دارد و 3 بار قابلیت برداشت در سال  را دارد. قیمت متوسط گیاه خشک  مریم گلی در بازار و امکان کشت آن در شرایط جوی گرم وخشک، می تواند درآمد ناخالص 400-250 میلیون تومانی را عاید کشاورزان  کند. سایز نشاهای مریم گلی تولید شده 12 الی 20 سانتی‌متر است. میزان بذر مورد نیاز در هکتار جهت کشت مستقیم 20-15 کیلوگرم و برای نشا و خزانه کاری 2-1/5 کیلوگرم است. عملکرد محصول 8-5 تن در هكتار پیکر رویشی و یا 10-8 کیلو گرم اسانس است.

نیازهای اکولوژیک

نور و دما:

مریم‌گلی نیازمند آب وهوای گرم و خشک می باشد و در مقابل نیاز آبی فراوانی دارد و در انتخاب کشت باید به این نیازها توجه کافی نمود.

خاک مناسب:

مریم‌گلی در انواع خاک‌ها قابلیت کشت دارد و حساسیت چندانی به نوع خاک ندارد ولی در خاکهای لومی -آهکی بهترین نتیجه عاید خواهد شد.

تکثیر و فاصله کاشت نشا مریم‌گلی

تکثیر مریم گلی  به سه روش 1.کاشت مستقیم بذر2.کشت نشا 3. تقسیم بوته صورت میگیرد.

روش دوم بهترین روش در کشت های انبوه خواهد بود و بالاترین راندمان را خواهد داشت و در غیر اینصورت بدنبال روش کاشت مستقیم خواهیم رفت.

روش سوم (تقسیم بوته) تنها در سطح کوچک قابل انجام است و در سطوح زیاد مستلزم صرف وقت و هزینه بالایی خواهد بود.