اسطوخودوس

نقد و بررسی : اسطوخودوس

اسطوخودوس، گیاهی دارویی با گل‌های بنفش معطر

اسطوخودوس یا لوندر، گیاهی با خواص دارویی شگفت آور و بومی مناطق معتدله و مدیترانه‌ای است. اسطوخدوس گیاهی چند ساله، خشبی و با برگ‌های کرکدار است که ارتفاع آن می‌تواند به نیم متر هم برسد. این گیاه اغلب به‌صورت درختچه‌ای کوچک رشد می‌کند، گل‌های آن که در فصل بهار ظاهر می‌شوند با رنگ آبی متمایل به بنفش و فرم گل‌آذین خوشه با ارتفاع 2 تا 8 سانتی‌متر، زیبایی منحصربفردی دارند که این گیاه را به یک انتخاب هوشمندانه برای طراحی فضای سبز خصوصا به‌عنوان پرچین تبدیل نموده‌است.

نیاز‌های اکولوژیک

نور و دما:

این گیاه به خشکی مقاوم بوده و در مناطق مرتفع که نور مناسبی داشته باشند، به‌خوبی رشد می‌کند. به‌طور کلی می‌توان گفت که کیفیت و مقدار عطر و اسانس این گیاه با نور آفتاب رابطه مستقیم دارد. بهترین دما برای  رشد این گیاه 18 تا 25 درجه سانتی‌گراد گزارش شده است. هوای سرد گلدهی را به تاخیر می‌اندازد و هوای گرم آن را تسریع می‌کند. به‌طور کلی می‌توان گفت که این گیاه نسبت به سرما حساس بوده و اگر در مناطق با زمستان‌های خیلی سرد کاشته شوند، لازم است که هر سال جایگزین گردند.

آبیاری:

رطوبت زیاد برای این گیاه مناسب نیست و افزایش میزان آبیاری سبب کاهش 20 تا 50 درصدی اسانس می‌شود که مقدار قابل توجهی می‌باشد.

خاک مناسب:

بهترین خاک برای اسطوخودوس خاکی سبک که حاوی کلسیم باشد گزارش شده‌است. اگرچه اسطوخودوس در خاک‌های تهی رشد می‌کند ولی برای رسیدن به عملکرد اقتصادی نیاز است که تغذیه خاک را مورد توجه قرار داد. برای این‌ منظور در فصل پاییز کود دامی پوسیده، اکسد فسفر و اکسید پتاس به خاک افزوده می‌شود. این گیاه خاک‌های قلیایی را ترجیح می‌دهد و توصیه می‌شود  pHخاک بالاتر از 5/6 باشد.

روش‌های تکثیر اسطوخودوس

تکثیر این گیاه به سه روش استفاده از بذر، قلمه و خوابانیدن انجام می‌شود. بهترین روش برای تکثیر اسطوخودوس، قلمه است به این صورت که در اواسط فصل پاییز بین ماه‌های آبان تا آذر، از سرشاخه‌ها قلمه تهیه کرده و در بستر ماسه قرار می‌دهند تا ریشه‌دار شوند این فرایند معمولا 3 تا 4 ماه زمان می‌برد. با شروع فصل بهار، قلمه‌های ریشه‌دار را می‌توان در زمین اصلی کشت کرد.

استفاده از هورمون اکسین می‌تواند فرایند ریشه‌دار شدن را تسریع ببخشد. تکثیر اسطوخودوس با بذر به این صورت انجام می‌گیرد که ابتدا سینی نشاء را با بستر مناسب (کوکوپیت 30%، پیت ماس 50% و پرلیت 20 %) پر کرده سپس سطح بستر را آبیاری کرده و کاشت بذر ها انجام می‌گیرد. آبیاری به طور مداوم و روزانه انجام می‌گیرد. زمانی که نشاء ها به ارتفاع حدودا 10 سانتی‌متر رسیدند، آماده‌ی انتفال به زمین اصلی می‌باشند.